Module in de kijker
Jongeren willen erkend, gesteund en begrepen worden door anderen. Ze willen zich verbonden voelen met leeftijdsgenoten en (intieme) levenservaringen met hen kunnen delen. Dit geeft hen zelfvertrouwen en maakt hen gelukkig. Maar dit verloopt niet altijd even vlot.
Sociaal terughoudend gedrag bij jongeren is een belangrijke risicofactor voor het ontwikkelen van psychologische, sociale en lichamelijke problemen. Het is ook een voorspeller voor sociale isolatie en mentale problemen op volwassen leeftijd.
Het is belangrijk om tijdens de adolescentie interventies aan te bieden, gericht op het hanteren van sociale angst en het stimuleren van sociale vaardigheden.
Helaas zijn net deze sociaal teruggetrokken jongeren vaak niet gemotiveerd om sociale steun te zoeken. Ze geraken daardoor moeilijk op eigen initiatief bij hulpverleners en haken ook snel af in therapie. Het aanbieden van ondersteunende interventies via een online zelfhulp tool biedt dan een groot potentieel.
Voortbouwend op de Sigma-studie (Center for Contextual Psychiatry, 2017-heden) en het Rode Neuzen Project (Connect, 2021) ontwikkelden Lieve Helsen en Nele Stinckens een online zelfhulp module met steun van Flanders' Care. Dit gebeurde in samenwerking met CGG Vlaams-Brabant Oost en de onderzoeksgroep Psychiatrie van de KU Leuven.
De module wil jongeren op weg helpen om zich sociaal beter in hun vel te voelen en meer te vertrouwen op zichzelf. Ze ontdekken hoe ze comfortabel kunnen omgaan met anderen en hun sociale drempels kunnen overwinnen.
Waarover gaat deze module en voor wie is ze bedoeld?
De module ‘In Verbinding' is bedoeld voor jongeren vanaf 12 jaar die zich zorgen maken over hoe ze zich moeten gedragen in sociale situaties of hoe ze overkomen bij anderen. Of jongeren die zich niet zo comfortabel in contact en om die reden sociale situaties vermijden waaraan ze eigenlijk wel graag zouden deelnemen.
Op een laagdrempelige manier leren ze anders omgaan met sociale situaties die hen stress bezorgen. Stapsgewijs doen ze nieuwe ervaringen op die hen vaardiger maken in relatie met anderen. De focus ligt op het vergroten van hun sociaal welbevinden en het versterken van hun zelfvertrouwen. Vertrekkende van wat zij zelf waardevol vinden, worden ze actief aan het werk gezet om te bewegen in de richting van wie ze willen zijn en hoe ze zich willen verbinden met anderen.
Hoe is de module opgebouwd?
De module is opgebouwd uit vier secties of hoofdstukken. Elke sectie bestaat uit een aantal bouwstenen waar men concreet mee aan de slag kan gaan. Er wordt telkens gestart met een theoretische inleiding over het betreffende onderwerp. Die theorie wordt afgewisseld met voorbeelden, filmpjes, podcasts, oefeningen en reflectie-vragen.
De module is gestructureerd en systematisch opgebouwd:
Sectie 1: DELEN
In deze sectie vertellen enkele prototypische personages hoe zij zich voelen en gedragen in de nabijheid van anderen. Via hen krijgen de jongeren info over hoe zij sociale stress, verlegenheid en angst ervaren. Aan de hand van oefeningen staan de jongeren stil bij hun eigen sociale leven en bij wat zij in contact waardevol vinden.
Sectie 2: DENKEN
In deze sectie staan de jongeren bewust stil bij de stroom van hun gedachten. Welke impact hebben hun gedachten op hun stemming (gevoelens) en hun gedrag (sociaal). Ze sporen naar typische stoorzenders in hun gedachten dien hen onzeker en onnodig bang maken. Ze oefenen met een andere, aangepaste mindset die hen moed en meer vertrouwen kan geven.
Sectie 3: DOEN
In deze sectie gaan de jongeren actief aan de slag met eigen gekozen sociale doelen. Wat hebben zij nodig, wat willen ze kunnen of wat zouden ze willen veranderen? Ze leren hoe ze dat stap per stap kunnen aanpakken. Via de personages leren ze trapsgewijs comfortabeler omgaan met anderen en meer vrijheid ervaren op hun manier.
Sectie 4: VOELEN
In deze sectie kunnen de jongeren oefeningen uitproberen die hen helpen meer rust te ervaren in hun lijf en hoofd. Mind en Body werken immers altijd samen om zich sociaal comfortabeler te voelen.
Net in de tienertijd, waar niet enkel het lichaam maar ook het sociale brein ontwikkelt, zijn sociale contacten van belang. Met de juiste voorbeelden van anderen en hun steun kan de persoonlijke sociale stijl van jongeren tot bloei komen.
Hoe kan de module gebruikt worden?
Deze module kan zelfstandig doorlopen worden (zonder bijkomende ondersteuning). Het kan ook deel uitmaken van een blended zorgtraject en als een werkbaar instrument worden ingezet ter voorbereiding of aanvulling op de begeleiding door een hulpverlener. Men kan steeds in dialoog het eigen tempo bepalen en kiezen in welke volgorde men aan de slag gaat, aansluitend bij het proces en de persoonlijkheid van de ouder(s). Therapie is tenslotte maatwerk en dat geldt evenzeer voor blended therapie.
Ondersteunende tools
Om je te navigeren doorheen de inhoud en de opbouw van de module hebben we het nodige documentatiemateriaal voorzien:
Download de inhoud van de module.
Verken de eerste sectie van de module
Wil je aan de slag met digitale tools maar heb je geen idee hoe je de werkzaamheid ervan kan faciliteren? In deze video zetten we je graag op weg. Je ontdekt wat er nodig is, zodat online zelfhulp geen tijdelijke hype wordt in de geestelijke gezondheidszorg, maar een duurzaam instrument.
Wil je weten hoe je een module kan toevoegen aan een therapietraject? Lees hier hoe je te werk gaat.
>> Inspiratie gezocht!
Heb je zin om zelf de handen uit de mouwen te steken en een module vorm te geven? Of heb je ideeën voor een online zelfhulp aanbod? Neem dan zeker contact met ons op via hello@qitonline.com.
We begeleiden je bij het ontwikkelproces en we belonen graag jouw inspanningen. Doordat ons platform druk bezocht wordt, ben je verzekerd van een groot publiek in Vlaanderen en Nederland. Als ‘mede-ontwikkelaar’ laten we jou bovendien meegenieten van de gedeelde vruchten op basis van een royalty model.
